Slaapproblemen

Veel mensen in de langdurige zorg hebben te maken met slaapproblemen. Dat heeft vaak een biologische oorzaak zoals ademhalingsproblemen, epilepsie, obstipatie of maagzuurproblemen, maar ook psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen kunnen slaapproblemen veroorzaken.

Er is in het werkveld behoefte aan advies over het inzetten van methoden en instrumenten om slaapproblemen in kaart te brengen en deze te verhelpen. Het is nu vaak onduidelijk welke behandelingsmogelijkheden beschikbaar en effectief zijn bij verschillende soorten cliënten en in welke volgorde deze toegepast moeten worden. De bestaande richtlijnen bieden nog te veel onduidelijkheid over hoe je slaapproblemen vaststelt, behandelt en monitort.

Om de balans tussen beide sectoren te bewaken is voor de richtlijn Slaapproblemen gekozen om het voorzitter- en vicevoorzitterschap door een arts verstandelijk gehandicapten en specialist ouderengeneeskunde te laten vervullen. Eind 2020 is Dederieke Festen (NVAVG) aangesteld als voorzitter en Michelle Kromhout (Verenso) als vicevoorzitter.

Stand van zaken

Op initiatief van procesbegeleider Alisa Dutmer en in samenspraak met de voorzitters is een werkgroep samengesteld die bestaat uit afgevaardigden van de NVAVG, Verenso, V&VN, BPSW, NVO, NIP, NVN en KansPlus. De richtlijn Slaapproblemen bevindt zich momenteel in de ontwikkelfase. Door middel van een vragenlijst en focusgroepen zijn knelpunten opgehaald onder zorgverleners en mantelzorgers van cliënten met slaapproblemen. Vervolgens heeft de werkgroep de knelpunten vertaald naar uitgangsvragen op de thema’s preventie, signalering, diagnostiek, behandeling en organisatie van zorg bij slaapproblemen. In februari 2022 is gestart met het literatuuronderzoek, met als doel om in de zomer van 2022 de eerste conceptteksten van de richtlijn te schrijven.   

Tijdlijn

Voorbereiding

Knelpuntenanalyse

Literatuuronderzoek

Conceptversies

Veldconsultaties

Formeel commentaar

Autorisatie

Voorbereiding

De ontwikkeling van een kwaliteitsinstrument begint bij de voorbereiding. De procesbegeleider begint met een inventarisatie van al lopende (onderzoeks-) initiatieven. Vervolgens gaat de werkgroep verder met het afbakenen van de patiënt-/cliëntgroep, bepalen van de definities en begrippen en welke producten moeten worden opgeleverd

Knelpuntenanalyse

De volgende stap is het uitvoeren van een knelpuntanalyse door vertegenwoordigers van professionals die langdurige zorg verlenen, patiënten/cliënten en hun vertegenwoordigers en mantelzorgers. Op basis van deze analyse worden uitgangsvragen geformuleerd en ontstaat een beeld van de kennislacunes. 

Literatuuronderzoek

Ter voorbereiding op het schrijven van een eerste conceptversie van het kwaliteitsinstrument, wordt systematisch onderzoek gedaan van wetenschappelijke literatuur. Op basis van het literatuuronderzoek, wordt besloten of er aanvullend onderzoek moet worden gedaan. 

Conceptversies

De werkgroep schrijft een conceptversie van het kwaliteitsinstrument, gebaseerd op systematisch onderzoek van wetenschappelijke literatuur en de inbreng vanuit het veld (best practices en ervaringsdeskundigen).  

Veldconsultaties

Om een duidelijk beeld te krijgen van ontwikkelingen over de afgelopen jaren en knelpunten in de praktijk, worden gesprekken gevoerd met professionals die langdurige zorg verlenen, patiënten/cliënten en hun vertegenwoordigers en mantelzorgers.  

Formeel commentaar

Na een serie veldconsultaties volgt een formele consultatieronde onder alle belanghebbenden en de leden van de raden. Hierop volgen zo nodig aanpassingen aan het kwaliteitsinstrument.  

Autorisatie

Ten slotte, wordt het kwaliteitsinstrument voorgelegd aan de NVAVG, Verenso en V&VN en andere direct betrokken organisaties voor autorisatie. In de tussentijd worden een implementatieplan en informatie- en scholingsmateriaal ontwikkeld. 

Lees hier alles over onze werkwijze voor de ontwikkeling van kwaliteitsinstrumenten.